fot. pixabay

Za nami kulminacja tzw. świątecznej gorączki. Z jednej strony cieszymy się, że w sklepach jest dostępne wszystko# czego potrzebujemy do przygotowania świątecznego stołu i atmosfery. Z drugiej, nie brakuje głosów krytyki, że okres świąt się skomercjalizował, a prawdziwy wymiar Bożego Narodzenia gdzieś się zagubił.

Obecnie, mamy do czynienia z presją kupowania, nabywania rozmaitych rzeczy. Tzw. kultura konsumpcjonizmu jest szczególnie zauważalna w okresie świąt Bożego Narodzenia. Co na jej temat uważa pracownik instytucji kultury? Na temat współczesnych świąt porozmawialiśmy z Pawłem Pietroniem - instruktorem w Szubińskim Domu Kultury.

Jakie jest Pana zdanie na temat komercjalizacji nadchodzących świąt?

Paweł Pietroń: – Pozwolę sobie odpowiedzieć na to pytanie trochę przewrotnie, poddając analizie to z czym mamy do czynienia. Komercjalizacja świąt jest zjawiskiem naturalnym, które najpewniej z biegiem lat będzie postępować. Jest czymś z czym nie warto walczyć, bo będzie to przysłowiowa walka z wiatrakami.

Z czego wynika to zjawisko?

– Obecnie żyjemy w globalnej wiosce. Zwyczaje i kultury się ze sobą w sposób naturalny mieszają. Żyjemy też w ciągłym pędzie, najczęściej za pieniądzem, a to skutkuje tak zwanym, powszechnym brakiem czasu. Mamy też o wiele lepszy dostęp do produktów, ale też korzystamy z internetu, gdzie często jesteśmy atakowani reklamami podprogowymi. Ze starszych mediów mamy telewizję i radio, gdzie nie dość, że mamy długie bloki reklamowe, to transmitowane filmy, pokazują nam inny obraz świąt niż ten, który znamy. Nakręcają machinę, wysyłają dodatkowe bodźce, aby zarobić i wykorzystują do tego wszelkie możliwe sposoby. Dodatkowo prawie każdy z nas co roku chce czegoś nowego. Kupujemy różne przedmioty, którymi będzie można ozdobić swój dom i to nie tylko od środka, ale też coraz powszechniej od zewnątrz.

Czyli zmieniają się święta jak i cały wymiar tego czasu?

– Zwróćmy uwagę na odejście w tym wszystkim od Bożego Narodzenia. Co oferują nam sklepy? Lampki choinkowe, bombki, czekoladowe gwiazdorki, kubeczki z Mikołajem, dziadki do orzechów, wieńce, choinki, świeczniki. Przyznam, że nie potrafię sobie przypomnieć kiedy ostatnio w sklepach, które odwiedzam przed świętami widziałem szopkę bożonarodzeniową. To pytanie skupia się na skali mikro, czyli patrzymy tylko na to co związane ze świętami, ale gdy spojrzymy w skali makro na konsumpcjonizm, to zwróćmy uwagę że wynika on w głównej mierze z dostępności. Zepsuł mi się odkurzacz, kupuję nowy. Przy świętach zbiły mi się bombki, to znowu idę do sklepu i kupuję nowe. Mam ochotę na czekoladowego gwiazdora to kupuję. Gdybyśmy produktów nie mieli dostępnych pod ręką, to by nie kusiły.

Okres Świąt Bożego Narodzenia przypadają na wyjątkowy czas w roku. Stąd też, chyba nie powinno dziwić takie podejście przedsiębiorstw do napędzania konsumpcji i akcentowanie, dążenie do celebrowania tego czasu. Czy mógłby pan wyjaśnić naszym czytelnikom, dlaczego to właśnie ostatnie dni roku są tak specyficznie i tak chętnie je celebrujemy?

Właściwie tutaj należałoby skupić się nie tylko na samej komercjalizacji, a ewolucji świąt. Specjalnie nie użyłem "Bożego Narodzenia" i już tłumaczę dlaczego. Święta pokrywają się z czasem przesilenia zimowego, kiedy słońce zatrzymuje się nad zwrotnikiem koziorożca. Moment ten związany jest z najkrótszym dniem roku i początkiem kalendarzowej zimy. W wielu starożytnych religiach był to czas triumfu światła nad ciemnością, ponieważ dzień zaczyna się stawać coraz dłuższy. Wówczas rozpoczynano huczne, trwające przeszło tydzień obchody świąt związanych z narodzinami nowego słońca. W tym czasie świętowali starożytni Egipcjanie, Rzymianie, Wikingowie czy Słowianie. Z nadejściem chrześcijaństwa idealnym okresem umiejscowienia Bożego Narodzenia zostały również te same grudniowe dni. Po pierwsze sens był ten sam - czyli narodziny boga jako zwycięstwo nad ciemnością. Obecnie w kościołach odbywają się tak zwane roraty, gdzie do ciemnej świątyni zaczyna wkraczać światło. Dodatkowo chcąc przekonać do swojej wiary rodzimowierców - patrząc na Polskę musimy mieć świadomość, że przyjęcie chrztu przez Mieszka I nie oznaczało, że wszyscy od razu przestawili się na wiarę w jednego boga, tylko był to długotrwały proces - przejęto wówczas część zwyczajów tylko pod inną przykrywką i pokazywano: - patrzcie my i wy świętujemy razem w ten sam sposób. Też mamy 12 potraw (u słowian 12 miesięcy, u chrześcijan 12 apostołów), jemy te same rzeczy, dzielimy się podarkami, mamy siano na stole i jest przy nim pozostawione puste miejsce. I tak Boże Narodzenie wkroczyło do Polski i miało się dobrze przez wiele lat. Wiadomo, że sposób jego obchodzenia przez lata ewoluował. Coś zostało usunięte, coś dodane, a jeszcze inna rzecz została zastąpiona. Na przykład kiedyś pod sufitem wieszano podłaźniczkę, którą zdobiono orzechami, jabłkami czy słomianymi ozdobami, później podłaźniczkę zastąpiono ludowym pająkiem, czy też choinką.

Od tej ewolucji przeżywania nie ma pana zdaniem odwrotu?

– Spójrzmy na nasze obchody świąt i zauważmy jak bardzo sami na przestrzeni lat zmieniliśmy swoje podejście. Tak z czystym sumieniem zastanówmy się czy w domu przy wigilijnej wieczerzy śpiewamy kolędy, czy czytamy fragment Pisma Świętego z Ewangelii według Św. Łukasza, czy stawiamy szopkę bożonarodzeniową, czy chodzimy w grupie kolędniczej lub taką przyjmujemy, czy na wigilijną kolację sami przygotowujemy potrawy z darów ziemi?

Źródło:  

Powrót Drukuj

LOKALNY HIT

Bezpłatne kontrolowanie sprawności zawieszenia

Audyt środowiskowy

3000PLN

Konstrukcje stalowe

KOBIZE

500PLN

Szkolenie bhp dla studentów

79PLN

Ramki ślubne

39,90 zł PLN

Aparat dla dzieci

99,00 złPLN

Budowa hal