Jemioła - roślina trująca i lecznicza. Groźny pasożyt problemem w lasach
fot. pixabay
Jemioła to nie tylko ozdoba. To groźny #pasożyt drzew, którego negatywny wpływ na drzewa obserwujemy w polskich lasach.
Odrobina magii zaklęta w wiecznie zielonych gałązkach
Jemioła istnieje w kulturze od czasów przedchrześcijańskich. Z najwyższą czcią obchodzono się z nią w kulturze celtyckiej; wierzono w jej magiczne właściwości. Osoba wchodząca na drzewo musiała być ubrana na biało, jemioła była ścinana złotym sierpem i trzeba było uważać, aby nie spadła na ziemię.
A jak jest dzisiaj? Zdobywana jest w inny sposób – kupuje się ją najczęściej na bazarach lub u ulicznych sprzedawców. Jednak nadal wiele osób wierzy w jej magiczne właściwości. Wieszana jest nad frontowymi drzwiami (chroni przed nieprzyjaciółmi, złymi mocami i złodziejami), nad kuchnią (chroni dom przed pożarem oraz piorunami) i wigilijnym stołem (zielone gałązki jemioły nad świątecznym stołem przyniosą szczęście i dostatek dla domowników w nadchodzącym roku). Nie powinna być umieszczana w wazonie z wodą.
Jednym z popularnych zwyczajów jest całowanie się pod jemiołą, co zapewnia trwały związek. Zapoczątkowano to w XVII-wiecznej Anglii. Zasada jest prosta – pod jemiołą kobieta nie może odmówić pocałunku mężczyźnie. Jeśli odmówi, spadnie na nią nieszczęście, może nawet na zawsze zostać sama. Zasuszoną roślinę należy przechowywać w domu do kolejnych świąt Bożego Narodzenia. Gwarantuje to działanie przez cały rok magicznej mocy ziela.
I jeszcze kilka słów o gatunku – jemioła pospolita
Jest to wiecznie zielony, kulisty krzew, o krótkim pniu, średnicy do 1 metra. Rośnie na drzewach liściastych i iglastych. Żyje 50 – 70 lat. Liście są skórzaste i twarde, podłużne, żółtozielone. Kwiaty wyrastają w kątach liści; skupione są po kilka. Białe jagody zawierają ciągliwy, lepki miąższ. Dojrzewają od listopada.
Jemioła jest rośliną trującą i leczniczą. Zawiera witaminę C, magnez, potas i wapń oraz szereg innych bezcennych związków. Stosuje się ją w leczeniu nadciśnienia, poprawia krążenie krwi, reguluje przemianę materii i działa wzmacniająco.
Jemioła pospolita – nieustannie ważny problem w lasach
To groźny pasożyt zasiedlający wiele gatunków drzew. W Polsce występują 3 podgatunki:
- jemioła pospolita typowa, występująca na gatunkach drzew liściastych,
- jemioła pospolita rozpierzchła, którą spotkamy głównie na sośnie, rzadziej na modrzewiu i świerku,
- jemioła jodłowa, która jak jej nazwa wskazuje pasożytuje na jodłach.
Jej rola w procesie osłabiania drzew w ostatnich latach nabiera coraz większego znaczenia. Jemioła pasożytuje wrastając w ciało swojego drzewa - żywiciela za pomocą przekształconych korzeni nazywanych ssawkami, którymi czerpie z drzewa wodę i sole mineralne, zwiększając deficyt wodny gospodarza. Ma to szczególne znaczenie w okresach suszy, ponieważ jemioła jest „rozrzutnym partnerem”, nawet w wysokiej temperaturze i niedoborze wody w glebie transpiracja jemioły nie zwalnia pomimo zamkniętych aparatów szparkowych gospodarza.
Do niedawna uchodziła za dużą rzadkość, a nawet uznawana była za element zwiększający różnorodność biologiczną lasów. Obecnie obserwujemy istotny wzrost uszkodzeń powodowanych przez jemiołę, przede wszystkim w drzewostanach iglastych (szczególnie na jodle i sośnie). Przyczyną wzmożonego występowania jemioły jest najprawdopodobniej ocieplenie klimatu. Nie bez znaczenia jest też wzrost populacji paszkotów i innych ptaków (głównie z rodziny drozdowatych), które przyczyniają się do rozprzestrzeniania nasion jemioły.
Na wzrost skali problemu wpływ może też mieć zwiększenie udziału użytków przedrębnych (w tym trzebieży) kosztem cięć rębnych i pozostawianie starych drzew do naturalnej śmierci, ponieważ większy dostęp światła i rozrośnięte korony drzew sprzyjają wzrostowi jemioły.
Podjęcie skutecznych działań przeciwko jemiole jest trudne, pomimo stosunkowo długiego okresu rozwoju. Niestety jemioła w początkowych fazach wzrostu jest słabo widoczna, co utrudnia jej lokalizację, natomiast po rozpoczęciu owocowania jej osobników przybywa w sposób lawinowy, w krótkim czasie.
Najskuteczniejszą metodą eliminacji jemioły jest ścinanie porażonych drzew (jako ograniczanie bazy do dalszych infekcji), ale jednocześnie należy pamiętać by nie dopuszczać do nadmiernego prześwietlania drzewostanów. W niektórych przypadkach jest to bardzo utrudnione.
Skala problemu jest bardzo duża, szczególnie w drzewostanach południowo-zachodniej Polski. W 2023 roku uszkodzenia spowodowane przez jemiołę wykazano na powierzchni 133,7 tys. ha aż w 15 RDLP. Jej szkodliwej obecności nie wykazały tylko RDLP w Gdańsku i Olsztynie. Największe powierzchnie uszkodzeń drzewostanów iglastych wynikających z obecności jemioły wykazały w 2023 roku RDLP w Poznaniu (25,4 tys. ha), we Wrocławiu (21,5 tys. ha). W RDLP Lublin, Warszawa, Katowice i Krosno powierzchnia uszkodzeń mieściła się w przedziale 10-15 tys. ha.
Źródło: lasy.gov.pl
Czytaj również
- System lokalizacji AML. Nowoczesne technologie służące ratowaniu życia
- Niebawem powitamy Nowy Rok. Jakie są zwyczaje sylwestrowe?
- Szopki z bogatą tradycją. Zachwycają swoją wyjątkowością
- Najzdrowszy barszcz na zakwasie. Buraki skarbnicą witamin
- Ustawa o podmiotach obsługujących kredyty i nabywcach. Nowe rozwiązania
Dodaj komentarz
Nowe przepisy. Zmieniły się zasady selektywnej zbiórki odpadów
Od 2025 roku, zgodnie z przepisami UE, wchodzi w życie obowiązek selektywnego #zbierania odpadów typu: tekstylia, odzież, obuwie. To zadanie gmin, które jest realizowane w ramach Punktów Selektywnego Zbierania Odpadów Komunalnych (PSZOK). Każda gmina zobowiązana jest ustanowić przynajmniej jeden taki punkt na swoim terenie. To tam powinny trafiać rzeczy, którym można dać drugie życie!
(czytaj więcej)Znakowanie owoców i warzyw. Obowiązują nowe przepisy
Wystawiając świeże owoce i warzywa na sprzedaż, należy stosować obowiązujące# unijne i krajowe akty prawne dotyczące znakowania żywności. Od 1 stycznia 2025 r. wchodzą w życie nowe przepisy dotyczące owoców i warzyw oraz niektórych przetworów owocowych i warzywnych, a także bananów.
(czytaj więcej)System lokalizacji AML. Nowoczesne technologie służące ratowaniu życia
Rozpoczyna się tworzenie systemu, który ułatwi służbom ratowniczym #dotarcie do osób wzywających pomocy. Urząd Komunikacji Elektronicznej (UKE) podpisał umowę z Centrum Projektów Polska Cyfrowa (CPPC), aby wprowadzić nowoczesny system lokalizacji o nazwie AML (Advance Mobile Location). System tworzony we współpracy z Ministerstwem Cyfryzacji, pomoże szybciej i dokładniej znaleźć osoby w potrzebie. Na realizację projektu przeznaczone zostanie prawie 33 miliony złotych. Jego pełne uruchomienie przewidziane jest w 2027 roku.
(czytaj więcej)Ile dni wolnych od pracy? Kalendarz na 2025 rok
Ustawa z dnia 18 stycznia 1951 roku o dniach wolnych od pracy określa# 13 ogólnopaństwowych świąt wolnych od pracy. Warto tak zaplanować swój urlop, aby zyskać więcej dni wolnego. Sprawdzamy, kiedy przypadają święta wolne od pracy w 2025 roku.
(czytaj więcej)
Komentarze (13) Zgłoś naruszenie zasad
Jarozbaw , w dniu 28-12-2024 11:24:42 napisał:
odpowiedz
Handlowa niedziela jest super, w dniu 28-12-2024 12:11:14 napisał:
odpowiedz
Ekspedientka ma być zawsze uśmiechnięta , w dniu 28-12-2024 13:11:25 napisał:
odpowiedz
Aladyn, w dniu 28-12-2024 13:34:27 napisał:
odpowiedz
Jemioła , w dniu 28-12-2024 13:39:27 napisał:
odpowiedz
klaudia jachira z PO , w dniu 28-12-2024 14:48:55 napisał:
odpowiedz
Cb, w dniu 28-12-2024 16:46:32 napisał:
odpowiedz
Bonżur , w dniu 28-12-2024 17:33:00 napisał:
odpowiedz
Internet , w dniu 28-12-2024 19:03:16 napisał:
odpowiedz
Kangoo 71, w dniu 28-12-2024 21:20:02 napisał:
odpowiedz
Bolo, w dniu 29-12-2024 09:49:49 napisał:
odpowiedz
Rys, w dniu 29-12-2024 10:24:05 napisał:
odpowiedz
On, w dniu 29-12-2024 10:44:21 napisał:
odpowiedz
Uwaga! Internauci piszący komentarze na portalu biorą pełną odpowiedzialność za zamieszczane treści. Redakcja zastrzega sobie jednak prawo do ingerowania lub całkowitego ich usuwania, jeżeli uzna, że nie są zgodne z tematem artykułu, zasadami współżycia społecznego, a także wówczas, gdy będą naruszać normy prawne i obyczajowe. Pamiętaj! -pisząc komentarz, anonimowy jesteś tylko do momentu, gdy nie przekraczasz ustalonych zasad.
Komentarze pisane WIELKIMI LITERAMI będą usuwane!