fot. UMiG Mrocza

17 września 1939 r. żołnierze sowieccy wkroczyli na# terytorium Rzeczypospolitej, która od 1 września była w stanie wojny z III Rzeszą. Zajęcie ziem polskich przez dwóch okupantów było efektem układu, który do historii przeszedł jako „pakt Ribbentrop - Mołotow”, zawartego w sierpniu 1939 r. między hitlerowskimi Niemcami i stalinowskim Związkiem Sowieckim. Państwo polskie zaatakowane z dwóch stron nie było w stanie obronić swojego terytorium.

Sowiecka agresja rozpoczęła się bezzwłocznie po wejściu w życie w dniu 16 września, podpisanego dzień wcześniej w Moskwie, ostatecznego układu rozejmowego pomiędzy ZSRR a Japonią. Ambasador niemiecki w Moskwie Friedrich-Werner von der Schulenburg 16 września o godz. 18 przybył do siedziby Mołotowa, by domagać się, zgodnie z instrukcją Ribbentropa, natychmiastowego uderzenia Armii Czerwonej na Polskę. Oficjalny pretekst agresji był zawarty w przekazanej o godzinie 3:00 w nocy 17 września przez zastępcę komisarza ludowego spraw zagranicznych Potiomkina ambasadorowi Grzybowskiemu nocie dyplomatycznej, w której zamieszczono niezgodne z prawdą oświadczenie o rozpadzie państwa polskiego, ucieczce rządu polskiego, konieczności ochrony mienia i życia zamieszkujących wschodnie tereny polskie Ukraińców i Białorusinów oraz uwalnianiu ludu polskiego od wojny. W konsekwencji ZSRR uznał wszystkie układy zawarte uprzednio z Polską (w tym traktat ryski z 1921 roku i pakt o nieagresji z 1932 roku) za nieobowiązujące – zawarte z nieistniejącym państwem.

Polacy na zajętych przez Sowietów ziemiach poddani byli licznym represjom. Tracili mienie, wolność i życie. Armia Czerwona wzięła do niewoli 250 tysięcy żołnierzy, w tym około 18 tysięcy oficerów, ok. 7 tysięcy żołnierzy poległo lub zginęło po wzięciu do niewoli. Przedstawiciele polskich elit: żołnierze, policjanci, urzędnicy, padli ofiarą zaplanowanej serii zbrodni, której symbolem stał się Katyń. Setki tysięcy mieszkańców zajętych ziem zesłano na Syberię.

W uchwale Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 23 września 2009 roku upamiętniającej agresję Związku Radzieckiego na Polskę 17 września 1939 r. napisano: 17 września 1939 r. wojska ZSRR bez wypowiedzenia wojny dokonały agresji na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, naruszając jej suwerenność i łamiąc zasady prawa międzynarodowego. Podstawę do inwazji Armii Czerwonej dał pakt Ribbentrop-Mołotow zawarty 23 sierpnia 1939 r. między ZSRR i nazistowskimi Niemcami. W ten sposób dokonano IV rozbioru Polski. Polska padła ofiarą dwóch totalitaryzmów: nazizmu i komunizmu. Wkroczenie Armii Czerwonej otworzyło kolejny tragiczny rozdział historii Polski i całej Europy Środkowo-Wschodniej. Długa jest lista zbrodni i nieszczęść, które dotknęły wtedy wschodnie tereny II Rzeczypospolitej i obywateli polskich, którzy się tam znaleźli. Składa się na nią zbrodnia wojenna rozstrzelania przez NKWD ponad 20 tysięcy bezbronnych jeńców, polskich oficerów, wysiedlenie setek tysięcy obywateli Rzeczypospolitej, osadzenie ich w nieludzkich warunkach w obozach i więzieniach oraz przymuszanie do niewolniczej pracy."

W rocznicę agresji na mocy uchwały Sejmu obchodzimy Dzień Sybiraka. W 2013 r. postanowiono wpisać datę 17 września do katalogu świąt państwowych jako Światowy Dzień Sybiraka: „Sejm Rzeczypospolitej Polskiej oddaje hołd wszystkim Polakom zesłanym na Syberię, inne tereny Rosji i Związku Sowieckiego. Sejm Rzeczypospolitej Polskiej upamiętnia tych, którzy tam zginęli, tych, którym udało się powrócić do Ojczyzny, tych, którzy osiedli w różnych częściach świata, oraz tych, którzy pozostali w miejscu swego zesłania, gdzie kultywowali polskość” – głosi przyjęta przez aklamację uchwała Izby.

Na Cmentarzu Parafialnym w Mroczy, pod tablicą upamiętniającą ofiary Zbrodni Katyńskiej, hołd ofiarom sowieckiego terroru oddała delegacja władz samorządowych Gminy Mrocza w składzie: Przewodniczący Rady Miejskiej w Mroczy – Jarosław Odrobiński, Zastępca Burmistrza Miasta i Gminy Mrocza – Waldemar Chudzik oraz Sekretarz Miasta i Gminy Mrocza – Renata Jesionowska - Zawieja.

Materiał: Sebastian Kemnitz - UMiG Mrocza

Autor nie wyraża zgody na komentowanie artykułu.

Powrót Drukuj